Verkiezingen 2024

Het is al even geleden dat we nog naar de stembus trokken. Dit jaar brengen we opnieuw een aantal keer onze stem uit: voor de Europese verkiezingen, de federale, de regionale én de lokale verkiezingen. 

In een arrest van 21 maart 2024 oordeelde het Grondwettelijk Hof namelijk dat de minderjarigen aan de stemplicht onderworpen moeten worden voor de Europese verkiezingen op 9 juni 2024. Het gaat hier om:

  • de Belgische 16- en 17-jarigen in België;
  • de niet-Belgische 16- en 17-jarige EU-onderdanen die in een Belgische gemeente als kiezer zijn ingeschreven.

Verkiezingen 9 juni 2024

Europese verkiezingen: tijdens de Europese verkiezingen kiezen we wie ons mag vertegenwoordigen in het Europees Parlement. Deze verkiezingen vinden om de 5 jaar plaats. Nieuw is dat wie dit jaar 16 of 17 jaar oud is, ook zijn stem moet uitbrengen. 

Federale verkiezingen: tijdens de federale verkiezingen kiezen we wie mag zetelen in de Kamer van Volksvertegenwoordigers. 

Regionale verkiezingen: bij deze stemming kiezen we wie de bevolking vertegenwoordigt in de parlementen van de verschillende regio's in ons land: 

  • Vlaams Parlement

  • Waals Parlement

  • Brussels Hoofdstedelijk Parlement

  • Parlement van de Franstalige Gemeenschap

  • Parlement van de Duitstalige Gemeenschap

Stel je kandidaat als bijzitter tijdens de verkiezingen

Meer info: Gezocht: bijzitters verkiezingen zondag 9 juni 2024 

Oproepingsbrief

Voor de verkiezingen van 9 juni 2024 ben je als Belg vanaf 16 jaar verplicht om te stemmen. Elke Belg die stemgerechtigd is staat ingeschreven op de kiezerslijst en ontvangt een oproepingsbrief, ten laatste 15 dagen voor de verkiezingen. Die brief breng je mee naar het stembureau, en bevat de volgende info:

  • het adres van het stemlokaal waar je moet stemmen
  • wat je allemaal moet meebrengen.

Nadat je jouw stem hebt uitgebracht krijg je de oproepingsbrief afgestempeld terug. Als je 16 of 17 jaar oud bent, moet je voor de eerste keer stemmen voor de verkiezing van het Europees Parlement.  Je hoeft je daarvoor niet te registreren en staat automatisch op de kiezerslijst.  Je bent als 16- of 17-jarige verplicht om te gaan stemmen.

Wat moet ik doen als ik geen oproepingsbrief (meer) heb?

Heb je geen oproepingsbrief ontvangen, ben je die kwijt, vergeten of is die (onleesbaar) beschadigd? Vraag dan een duplicaat aan bij de dienst burgerzaken. Dit kan tot op de dag van de verkiezingen zelf. Kom je vooraf langs? Maak dan eerst een afspraak. Kom je de dag van de verkiezingen zelf af? Dan kan dit zonder afspraak in de voormiddag.

Hoe lang moet ik mijn oproepingsbrief bewaren?

De duur is niet bepaald, maar je houdt je oproepingsbrief best een drietal maanden bij. Stel dat er in het stemlokaal een fout gemaakt werd, dan kan je met je oproepingsbrief aantonen dat je wel degelijk bent gaan stemmen.

Stemmen als niet-Belg

Ben je een EU-onderdaan en wil je deelnemen aan de verkiezingen? Dan moet je je eerst laten inschrijven op de kiezerslijsten. Na inschrijving ben je verplicht om te gaan stemmen. Lees hier meer over je inschrijven als buitenlandse kiezer.

Stemmen bij volmacht

Als je op de verkiezingsdag niet zelf kan gaan stemmen, kan je in bepaalde situaties een volmacht geven. Dan machtig je een andere kiezer om in jouw plaats te stemmen.

Verhuis

  • Ik ben ondertussen verhuisd. Waar moet ik gaan stemmen?
    Je domiciliëringsadres op het moment dat de kiezerslijst wordt opgemaakt is bepalend voor de plaats waar je moet stemmen. Je gaat dus stemmen op de plaats die aangegeven is op jouw oproepingsbrief. Ook als je ondertussen bent verhuisd, als je domiciliëringsadres ondertussen veranderd is of het adres op je identiteitskaart al aangepast is.
  • Ik ben onlangs verhuisd en kreeg een oproepingsbrief van de vorige bewoner. Wat moet ik doen? 
    Je brengt de oproepingsbrief binnen bij de dienst Burgerzaken. Of je kan oproepingsbrief terug op de post doen met de vermelding 'woont niet meer op het aangegeven adres'.
  • Ik heb geen adres (meer) in België, mag ik gaan stemmen? 
    Nee, als je geen adres (meer) hebt in België of je bent ambtshalve afgeschreven, krijg je geen oproepingsbrief en mag je niet gaan stemmen.

Overlijden

Ik kreeg een oproepingsbrief van iemand die overleden is. Wat doe ik?
Je schrijft op de oproepingsbrief dat de kiezer overleden is en bezorgt de oproepingsbrief terug aan de dienst Burgerzaken of je stuurt de brief op per post.

Op de website van de Federale Overheidsdienst Binnenlandse Zaken vind je nog meer info omtrent de verkiezingen op 9 juni 2024 terug.

  

Lokale verkiezingen 13 oktober 2024

Tot slot vinden in oktober de provinciale en de gemeentelijke verkiezingen plaats. Dan kiezen we wie zetelt in de provincieraad en gemeenteraad. 

Oproepingsbrief

Bij de volgende lokale verkiezingen ben je niet langer verplicht om naar de stembus te gaan. De Vlaamse regering heeft de opkomstplicht voor de gemeenteraads- en de provincieverkiezingen afgeschaft.

De Belgische inwoners vanaf 18 jaar en de vooraf geregistreerde niet-Belgische inwoners die voldoen aan de kiesvoorwaarden, worden opgenomen op de kiezerslijst. Ze ontvangen eind september 2024 een uitnodigingsbrief om te gaan stemmen.

Stemmen als niet-Belg

Ben je een EU-onderdaan en wil je deelnemen aan de verkiezingen? Dan moet je je eerst laten inschrijven op de kiezerslijsten. Na inschrijving ben je verplicht om te gaan stemmen. Lees hier meer over je inschrijven als buitenlandse kiezer.

Stemmen bij volmacht

Als je op de verkiezingsdag niet zelf kan gaan stemmen, kan je in bepaalde situaties een volmacht geven. Dan machtig je een andere kiezer om in jouw plaats te stemmen.

  • Lees meer over het geven van een volmacht.
  • Maak een afspraak om een volmacht te regelen.

Oproepingsbrief

Wat moet ik doen als ik geen uitnodigingsbrief (meer) heb?

Heb je geen uitnodigingsbrief ontvangen, ben je die kwijt, vergeten of is die (onleesbaar) beschadigd? Vraag dan een duplicaat aan bij de dienst burgerzaken. Dit kan tot op de dag van de verkiezingen zelf. Kom je vooraf langs? Maak dan eerst een afspraak. Kom je de dag van de verkiezingen zelf af? Dan kan dit zonder afspraak in de voormiddag.

Hoe lang moet ik mijn uitnodigingsbrief bewaren?

De duur is niet bepaald, maar je houdt je uitnodigingsbrief best een drietal maanden bij. Stel dat er in het stemlokaal een fout gemaakt werd, dan kan je met je uitnodigingsbrief aantonen dat je wel degelijk bent gaan stemmen.

Verhuis

  • Ik ben ondertussen verhuisd. Waar moet ik gaan stemmen?
    Je domiciliëringsadres op het moment dat de kiezerslijst wordt opgemaakt is bepalend voor de plaats waar je moet stemmen. Je gaat dus stemmen op de plaats die aangegeven is op jouw uitnodigingsbrief. Ook als je ondertussen bent verhuisd, als je domiciliëringsadres ondertussen veranderd is of het adres op je identiteitskaart al aangepast is.
  • Ik ben onlangs verhuisd en kreeg een uitnodigingsbrief van de vorige bewoner. Wat moet ik doen? 
    Je brengt de uitnodigingsbrief binnen bij de dienst Burgerzaken. Of je kan uitnodigingsbrief terug op de post doen met de vermelding 'woont niet meer op het aangegeven adres'.
  • Ik heb geen adres (meer) in België, mag ik gaan stemmen? 
    Nee, als je geen adres (meer) hebt in België of je bent ambtshalve afgeschreven, krijg je geen uitnodigingsbrief en mag je niet gaan stemmen.

Overlijden

Ik kreeg een uitnodigingsbrief van iemand die overleden is. Wat doe ik?
Je schrijft op de uitnodigingsbrief dat de kiezer overleden is en bezorgt de uitnodigingsbrief terug aan de dienst Burgerzaken of je stuurt de brief op per post.

Op de website van de Vlaamse Overheid vind je nog meer info omtrent de verkiezingen terug.