Verwarmen op hout? Hoe kan het goedkoper én gezonder?

Beschrijving

Ben jij één van die mensen die graag naar een houtvuur kijkt en zich lekker verwarmt naast een open haard of kachel? Heel wat mensen houden van de gezellige warmte die houtverbranding geeft. Door de hoge energieprijzen zal er waarschijnlijk sneller gekozen worden om de woning te verwarmen met een kachel of om de open haard wat langer te laten branden.

Maar … weet je ook hoe je correct hout stookt? Pak je het verkeerd aan, dan verbruik je meer hout en veroorzaak je meer luchtvervuiling. Bovendien veroorzaakt houtstook soms sterke hinder en gezondheidsrisico’s voor je omgeving, buren, jezelf en je gezin. 

Wat is het probleem?

Houtverbranding is één van de grootste bronnen van ‘fijn stof’ in Vlaanderen. Om bij te dragen aan een betere luchtkwaliteit, kies je daarom beter voor een ander soort verwarming. Kan dit niet meteen, zorg dan voor een zo goed mogelijk verbrandingsproces. Hoe beter de verbranding, hoe minder brandhout je verbruikt én hoe minder luchtvervuiling en hinder je zal veroorzaken.

Je woning isoleren is een eerste stap. Dit zorgt er immers voor dat je minder extra verwarming nodig hebt. Daarnaast kan je je verbrandingsproces optimaliseren door een juiste keuze bij aankoop en plaatsing van je toestel en door goed gebruik en onderhoud van je installatie.

Toestel

Oudere toestellen of tweedehandstoestellen bieden je geen enkele garantie op een efficiënt of zelfs veilig toestel. Denk hierbij aan brandgevaar of risico op CO-vergiftiging. Vraag bij de aankoop van een toestel advies aan professionals. Zo koop je bv. een toestel met een vermogen aangepast aan de te verwarmen ruimte, wat jouw houtverbranding efficiënter én minder vervuilend maakt.

Vraag goed na hoe je het toestel en de installatie moet onderhouden. Plan de nodige controles al meteen in je agenda. Zo blijf je veilig, gezond en in orde met de wetgeving.

Je brandstof kiezen

Efficiënt, veilig én gezond hout stoken, kan je alleen met droog stukhout en onbehandeld houtafval. Je kan ervoor kiezen om zelf je brandhout te verwerken of om je brandhout kant-en-klaar aan te kopen. Een goede brandhouthandelaar geeft je garanties over de kwaliteit en het vochtgehalte van het brandhout.

Stook enkel met voldoende droog hout. Gemiddeld moet brandhout twee jaar drogen. Je herkent het aan de galm als je 2 stukken tegen elkaar slaat. Vochtig hout klinkt dof.

Door enkel droog hout te branden, is je vuur veel gemakkelijker aan te maken, krijg je een véél hoger rendement en krijg je veel minder rook en ongezonde stoffen in de lucht rond je huis. Ook je risico op schoorsteenbrand vermindert.

Het verbranden van zaagsel, krullen, schaafsel of behandeld hout mag niet. Plaatmateriaal zoals MDF, triplex of OSB is gemaakt van verlijmd hout en bevat extra chemische stoffen. De kleur van houtachtig materiaal is geen garantie: er bestaan heel wat kleurloze producten om hout te beschermen.

Stoken bij windstil weer, mist en 'temperatuurinversie'?

Hou het weerbericht in de gaten en hou rekening met de weersomstandigheden. Bij mist, windstil weer en ‘temperatuurinversie’, vermindert de trek in je schoorsteen en blijft de rook hangen rond je woning. Zo vergroot je het risico op geur- en rookhinder voor je buren sterk, maar ook het risico op CO-vergiftiging in je eigen woning. 

Niet elk toestel werkt op precies dezelfde manier. Lees dus zeker altijd de gebruiksaanwijzing van je toestel en volg die op.

Maak je je vuur slim aan, dan moet je veel minder brandhout gebruiken. Maak bijvoorbeeld gebruik van  de ‘omgekeerde methode’, waarbij je het vuur bovenaan aanmaakt in plaats van onderaan het hout. Check je handleiding of vraag dit na bij je installateur.

Denk op voorhand hoe lang je wil dat je vuur brandt: voeg liever minder brandhout toe dan het vuur te moeten “smoren”. Een smeulend vuur geeft CO en meer rook!

Niet vergeten: ventileren!

Vuur heeft zuurstof nodig: bij het verbranden heb je dus de hele tijd verse lucht nodig. Afhankelijk van je type toestel zal je ook je woning mogelijks meer moeten ventileren tijdens het stoken.

In Vlaanderen zijn nog heel wat oudere houtkachels en open haarden in gebruik. Zeker die toestellen zijn niet efficiënt en vrij duur en ongezond in gebruik. Heb je zelf nog zo’n toestel, overweeg dan de aanschaf van een nieuwer, efficiënter toestel. Bekijk goed of je wel nog op hout wil stoken en of het niet interessanter is om voor een andere, gemakkelijkere en minder vervuilende energiebron te kiezen. Vergeet ook nooit dat je door verkeerd stoken zelfs met een goed toestel toch veel brandstof zal verspillen en je ongezonde lucht kan krijgen in én rond je woning.

Extra info: vmm.be/lucht/evolutie-luchtkwaliteit/stookadvies