Dieren (affiches)

Speciaal voor Erfgoeddag gingen we in onze affichecollectie op zoek naar ‘beestige’ exemplaren: affiches over en met dieren.

Het meest voorkomend zijn de aankondigingen van jaarmarkten. Wanneer de eerste jaarmarkt in Lokeren exact doorging, weten we niet. Maar we weten wel dat die altijd werd georganiseerd op de 9e augustus tot de aartshertogen Albert en Isabella in 1613 met een octrooi besloten onze jaarmarkt te verschuiven naar de maand oktober^[1]. Onze oudste affiche over een jaar- en paardenmarkt binnen Lokeren dateert uit 1818 (PAL57). Op de affiches van de daaropvolgende jaren zien we dat er aan de jaarmarkt ook andere evenementen werden verbonden, zoals prijskampen voor het beste ‘labeurpaard’, het mooiste inlandse veulen of het vetste varken (PAL566, PAL698, PAL743, PAL1784). Op de zomerjaarmarkt van Eksaarde van 1939 stond er een monstervlucht op het programma, georganiseerd door duivenmaatschappij ‘Eendracht’ (PAL781).

Naast jaarmarkten werden er in onze stad ook veel kermissen gehouden. De vele kermisaffiches in onze collectie zijn daarvan getuige. Tot in de jaren 1990 zien we dat dieren geregeld werden ingezet als randanimatie tijdens de kermis: er werden duivenvluchten (PAL1596), vinkenzettingen (PAL1621 en PAL1698), tentoonstellingen en zelfs een demonstratie van blindengeleidehonden georganiseerd in 1952 (PAL1601).

Verder blijkt dat dieren ook op cultureel vlak niet ontbraken. We vinden heel wat aankondigingen terug van toneelstukken met dieren in de hoofdrol of in de titel. Reinaert de Vos is vaak de ster (PAL874 en PAL327) maar ook varkentjes (PAL1183), ezels (PAL1016) en zelfs pechvogels (PAL1648) komen voor. En ook naast het toneel werden dieren al eens in de schijnwerpers gezet. Tijdens speciale tentoonstellingen en kampioenschappen werden de mooiste exemplaren onder paarden (PAL550 en PAL596) of vogels (PAL1626 en PAL1012) bekroond.

Jammer genoeg getuigen onze dierenaffiches niet alleen van vermaak maar vinden we ook allerlei verordeningen terug die betrekking hebben op dieren. Zo probeerde de Duitse bezetter tijdens WOI om de uitvoer en de verkoop van Belgische paarden en runderen volledig te controleren (PAL515 en PAL615). Uit de periode tussen de twee oorlogen hebben we affiches met richtlijnen van de Belgische overheid voor dierentransporten en aankondigingen van keuringen (PAL706, PAL675, PAL765).

^[1]DE POTTER Frans en BROECKAERT Jan, Geschiedenis der stad Lokeren, Gent, 1884, p. 27.